Πείτε μου πού – προφανώς - κάνω το μέγιστο λάθος; Γιατί εντάξει οι δικοί μας, μας έχουν συνηθίσει σε αστοχίες, αλλά και οι ευρωπαίοι εταίροι μας εγκρίνουν το σχεδιασμό μας(;;)!!! Άρα το λάθος το έχω εγώ, στο συλλογισμό μου και είναι ένα χονδροειδές – μεγάλο – τερατώδες λάθος που δεν μ’ αφήνει να κοιμηθώ τα βράδια αναλογιζόμενος τι μου επιφυλάσσει… το αύριο!
------------------------------------------------------------------------------------------
Δεν ξέρω πολλά πράγματα από οικονομία (και ειδικά από μακρο-οικονομία) και στις μέρες μας αυτό ίσως να θεωρείται πλήρης αγραμματοσύνη. Αναλφαβητισμός! Για το λόγο αυτό απευθύνομαι προς όλους όσους θα δουν το post αυτό και παρακαλώ για σχόλια και διορθώσεις που θα με βοηθήσουν να ξεπεράσω παρεξηγήσεις που ενδεχομένως κάνω στην αντίληψη της τρέχουσας οικονομικής μας κατάστασης και των εξελίξεων (μέτρα, προοπτικές κλπ).
Η Ελλάδα εμφανίζεται να έχει ένα χρέος 300 δις και το έλλειμμά μας ανέρχεται έστω σε 12,5%. Τα λέω δεν τα λέω σωστά αυτά τα νούμερα δεν έχει και τόση σημασία γι αυτό που θέλω να περιγράψω παρακάτω… Εν πάση περιπτώσει, έχουμε καταλήξει όλοι ότι πρέπει να συγκεντρωθούν λεφτά για να πληρωθούν τόκοι δανείων που θα είναι οσονούπω ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί (βλέπε Απρίλιο 2010). Τούτο σημαίνει ανάγκη σύναψης νέων δανείων που με τα μεγέθη χρέους και ελλείμματος δεν θα μας τα δώσει κανείς! Για το λόγο αυτό πήραμε «μέτρα» σοβαρά και επαχθή με στόχο την συγκέντρωση χρήματος ώστε αυτή να αποτελέσει εγγύηση προς τους δανειστές μας να μας ξαναδανείσουν. Δηλαδή τα λεφτά που επιδιώκουμε να συγκεντρώσουμε επ’ ουδενί δεν φθάνουν για να καλύψουν την οποιαδήποτε ανάγκη μας αλλά θα χρησιμοποιηθούν για να δείξουν τάση μείωσης στο ποσοστό του ελλείμματος, ώστε να μην καταγράφεται η σημερινή κατάρρευση της οικονομίας σε βάθος τριετίας (4% τον πρώτο χρόνο μείωση και από 2-2,5% ανά έτος για τα δύο επόμενα). Αυτό σημαίνει ότι το χρέος μας δεν θα μειώνεται, αλλά, θα ελεγχθεί ο ρυθμός αύξησής του ώστε να αρχίσουμε ενδεχομένως να το αποπληρώνουμε σταδιακά μετά την τριετία – τετραετία και βάλε…
Εν πάση περιπτώσει, αυτή η μείωση στο έλλειμμα είναι η απαραίτητη ένδειξη κατά τους εταίρους μας ευρωπαίους μιας πιο φερέγγυας οικονομίας ώστε να επιτύχουμε ρεαλιστικά επιτόκια δανεισμού.
Τι μέτρα πήραμε – τα οποία ενέκριναν και οι ευρωπαίοι εταίροι μας - για την επίτευξη των παραπάνω;
1. Μείωση εξόδων του κράτους μέσω της μείωσης αποδοχών μισθωτών και συνταξιούχων με διάφορους τρόπους. (Δεν χρειάζομαι την ανάλυση του σημείου αυτού παραπάνω για όσα θέλω να διατυπώσω).
2. Αύξηση του ΦΠΑ ως άμεσης πηγής εσόδων του κράτους.
3. Αύξηση του φόρου στα Καύσιμα και στα Τσιγάρα.
4. Απροκάλυπτη πλέον «ποινικοποίηση» του συνταγματικού δικαιώματος να κατέχει κανείς ιδιοκτησία / ακίνητη περιουσία, αφού αυτή φορολογείται αδρά ακόμη κι όταν δεν παράγει κανένα εισόδημα.
5. Περικοπή εξόδων του δημοσίου (εδώ δεν έχω κανένα απτό, πραγματικό στοιχείο… και δεν βρήκα κάτι σχετικό, επαρκώς συγκροτημένο στα media… μόνο κάτι σποραδικές εξαγγελίες όπως αυτή για τα αυτοκίνητα θυμάμαι, που λεγόταν στην αρχή…).
Συμπληρωματικά ήρθε και το νέο φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο στοχεύει να στηρίξει την ανάπτυξη…
Είναι γνωστό τώρα ότι το 65% (ίσως και παραπάνω) των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, προέρχονται από την φορολόγηση μισθωτών και συνταξιούχων. Όμως η μείωση των αποδοχών τους σημαίνει προφανώς και μείωση εσόδων από την φορολόγησή τους, παρά την αύξηση του φορολογικού συντελεστή (αφού, ο μεγάλος όγκος μισθωτών δεν φτάνει το ύψος μισθών για το οποίο ισχύει ο νέος, μεγαλύτερος φορολογικός συντελεστής). Η μείωση λοιπόν αυτή των εσόδων θα πρέπει να αντισταθμισθεί και προφανώς αυτό θα γίνει εντέχνως μέσω της γραφειοκρατικής εξουδετέρωσης του «αφορολόγητου» που έχει δρομολογηθεί με το μέτρο της «συγκέντρωσης των αποδείξεων» ως υποχρεωτικού στοιχείου για την επίτευξη του αφορολογήτου.
Απλά, μια τετραμελή οικογένεια με εισόδημα τους μισθούς των δύο γονέων και με βάρη ένα ενοίκιο και τις ΔΕΚΟ θα είναι αρκετά δύσκολο να μαζέψει τις αναγκαίες αποδείξεις. Ειδικά μάλιστα όταν, πολλά από τα έξοδα λιανικής πραγματοποιούνται απευθείας από τα παιδιά που... θα βγουν τη βόλτα τους με τους φίλους κι όταν θα κάτσουν κάπου για ένα καφέ ή ένα σάντουιτς θα ζητήσουν - τα 3-5-8 παιδιά από διαφορετικές οικογένειες - να τους φέρουν 3-5-8 χωριστές αποδείξεις; Πόσο μάλλον που οι αποδείξεις των παιδιών σε μεγάλο ποσοστό θα χάνονται (...και τι θα κάνεις στο 12-χρονο που πήρε σοκολάτα, η στο 16-χρονο που πήγε για καφέ μετά το φροντιστήριο; Θα το κρεμάσεις επειδή έχασε την απόδειξη; Θα του διδάξεις "υπευθυνότητα" μέσω του "μέτρου" των "αποδείξεων" ενώ βάλλεται πανταχόθεν από τις άπειρες άλλες πολύ σοβαρότερες "υποκινήσεις" παραβίασης της υπευθυνότητάς του; Μήπως θα του μάθεις και το "φορολογικό" και την "οικονομία" σε βάθος ετήσιου προγραμματισμού; Γιατί τότε μόνο θα κατανοήσει τον "κανόνα" που του ζητάς να ακολουθήσει! Ή θα του πεις: "Αυτό θα κάνεις γιατί έτσι το λέω εγώ!" - Το "φορολογικό" στην υπηρεσία της διαπαιδαγώγησης...).
Επιπλέον αν υπάρχει και κάποια αποπληρωμή δανείου στην οικογένεια (κάτι που όχι μόνο δεν είναι σπάνιο αλλά δυστυχώς είναι πια το πλέον σύνηθες) τότε η συγκέντρωση σε αποδείξεις λιανικής του αναγκαίου ποσού θα είναι παντελώς μη ρεαλιστική κι ανέφικτη!!!
Αν τώρα η οικογένεια δεν καταναλώσει όλο της το εισόδημα κι επιδιώξει να αποταμιεύσει 10000 ευρώ, πάλι θα είναι αδύνατη η συγκέντρωση των αποδείξεων (ΩΡΑΙΟ ΜΕΤΡΟ, υπέρ της ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ και της μείωσης του ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΥ!!!).
Έτσι λοιπόν έχει δρομολογηθεί να «ροκανισθεί» κατά την πρακτική εφαρμογή του το μέτρο του «αφορολόγητου» για να αντισταθμισθεί η απώλεια εσόδων από την μείωση στο φόρο εισοδήματος που είναι δεδομένη λόγω του μειωμένου εισοδήματος.
Είναι προφανές λοιπόν, ότι, σε κάθε περίπτωση, δε μιλάμε για αύξηση των εσόδων σε σχέση με το 2009, από την πηγή που λέγεται «φορολογία εισοδήματος μισθωτών» αλλά μια κατάσταση «ίσα βάρκα – ίσα νερά» για τα κρατικά ταμεία, παρά την συμπίεση που θα έχουν υποστεί οι μισθωτοί από την απώλεια σημαντικής αγοραστικής δύναμης και από την αύξηση της φορολόγησής τους με το «ροκάνισμα» του αφορολόγητου.
Ταυτόχρονα η αύξηση του ΦΠΑ φαίνεται (κι αυτό χαρακτηρίζεται ως υγιής αντίδραση της αγοράς) να απορροφάται από αντίστοιχη μείωση στις τιμές των προϊόντων, ώστε, να μην γίνει αντιληπτή στον καταναλωτή. Άρα, επί μειωμένης τιμής προϊόντος, το αυξημένο ποσοστό ΦΠΑ θα αποδώσει, σε πραγματικά ποσά (κι όχι σε ποσοστά), κάτι σημαντικά λιγότερο από το αναμενόμενο από τις προβλέψεις των ιθυνόντων (αφού οι υπολογισμοί τους έχουν γίνει με δεδομένα προερχόμενα προ της μείωσης των τιμών των προϊόντων). Στην πραγματικότητα το 21% ΦΠΑ θα αποδώσει (τουλάχιστον κατά τους πρώτους μήνες) ελάχιστα παραπάνω λεφτά από το μέχρι τώρα 19%.
Επιπλέον αν υποθέσουμε ότι η αγορά δεν απορροφούσε την αύξηση του ΦΠΑ με αντίστοιχη μείωση στις τιμές των προϊόντων, τότε, θα επερχόταν ύφεση λόγω της μείωσης της κατανάλωσης που θα μείωνε σημαντικά (ή και θα εξουδετέρωνε) κατά τους πρώτους μήνες τα οφέλη από την αύξηση του ΦΠΑ (αυτό ήταν εξάλλου και το σενάριο που αναμενόταν από τα media).
Αυτό δεν έγινε γιατί η αγορά επέλεξε να απορροφήσει την αύξηση του ΦΠΑ. Όμως αυτό σημαίνει ότι κι όταν ακόμη θα έρθει (εντός του τρέχοντος έτους και πιθανότατα κατά την έναρξη του θέρους, οπότε χαλαρώνουμε…) η στιγμή που οι έμποροι θα κάνουν τις αυξήσεις τους, τότε η κόπωση των καταναλωτών, ήδη, και μόνο από τα καύσιμα, θα είναι αρκετή να εξουδετερώσει, όχι μόνο τη δυνατότητα, αλλά, κι αυτή τη διάθεσή τους για κατανάλωση στα επίπεδα που έχουν υπολογίσει οι ιθύνοντες. Άρα έσοδα κι από το ΦΠΑ για το 2010 ίδια ή και χαμηλότερα από το 2009!
Η διαφορά θα είναι ότι τόσο οι καταναλωτές όσο και οι έμποροι θα έχουν λιγότερα εισοδήματα την τρέχουσα κρίσιμη χρονιά 2010:
Οι πρώτοι εξαιτίας των μειώσεων των απολαβών τους και λόγω της αύξησης του φόρου σε κάποια κρίσιμα προϊόντα (κυρίως καύσιμα).
Οι δεύτεροι λόγω της μείωσης των τιμών διάθεσης των προϊόντων τους και της αύξησης του καταβαλλόμενου ΦΠΑ.
Έτσι όταν θα κληθούν να πληρώσουν φόρο εισοδήματος για το 2010, θα υποστούν πραγματική οικονομική συμπίεση!
Μια ακόμη κατηγορία, οι κατέχοντες ακίνητα (ακόμη και υπό καθεστώς δανεισμού και προσημείωσης) θα εξουθενωθούν οικονομικά (ανεξάρτητα αν επαγγελματικά αυτοί ανήκουν στους μισθωτούς ή στους εμπόρους, ή στους μικροεπιχειρηματίες) και θα έχουν στραγγίξει, με αλυσιδωτές συνέπειες και στην εργασία τους, οπότε, είτε θα φυτοζωούν, είτε στη χειρότερη περίπτωση θα εκποιούν την περιουσία τους σε μια αγορά απολύτως απρόθυμη να αγοράσει!
Ποιος μένει να στηρίξει την οικονομία;! Ένας ευρύς κλάδος επαγγελματιών και επιχειρηματιών για τον οποίο μέχρι σήμερα το μεσημέρι δεν προέκυπτε σαφές φορολογικό πλαίσιο!!!
Η ευρεία λοιπόν αυτή κατηγορία φορολογουμένων θα φορολογηθεί βάσει βιβλίων και στοιχείων και βάσει «αποδείξεων».
Όμως, είναι επαρκώς ευφυές το σύστημα φορολόγησης και ελέγχου των επαγγελματιών αυτών και πώς θα αποδώσει; Μπορεί να γίνει ουσιαστικός έλεγχος του συνόλου των επαγγελματιών από τις υφιστάμενες υποδομές του φορολογικού μηχανισμού; Διότι αν η λύση είναι ο δειγματολυπτικός έλεγχος στον οποίο έχουν πολλάκις αναφερθεί οι εκπροσωπούντες την κυβέρνηση κατά τις προηγούμενες εβδομάδες τότε… δειγματοληπτικά και εντελώς τυχαία… θα τη γλιτώνουν για καμία 5-ετία ακόμη (τουλάχιστον) κάποιοι «δικοί μας», θα οργιάσει η συναλλαγή και θα την πληρώσουν κάποιοι άλλοι – όχι μεγάλα ψάρια, τίποτα μαριδούλες – οι οποίοι ωστόσο δεν θα κάτσουν να σφαχτούν αμαχητί αλλά θα στραφούν δικαστικά (πολλοί μάλιστα θα έχουν και δίκιο και θα αξίζει να δικαιωθούν) και οι υποθέσεις θα τελεσιδικήσουν μετά μια 5-ετία. Έτσι, το Ελληνικό Δημόσιο, θα ξεκαθαρίσει τι από τα όσα διεκδίκησε κατά το 2010, τελικά θα εισπράξει το… 2016 με 2018! Οπότε βέβαια, ενδεχομένως δεν θα υπάρχει καν Ελληνικό Δημόσιο…
(Κάποια στιγμή είχα ακούσει για το συντελεστή φορολόγησης που μεταβάλλεται αντίστροφα προς το εισόδημα, δηλαδή μειώνεται από κάποιο ύψος εισοδήματος και πάνω. Τούτο ωθεί επαγγελματίες και επιχειρήσεις να δραστηριοποιούνται περισσότερο και να επιδιώκουν να ανεβάσουν φανερά κι όχι κρυφά το εισόδημά τους ώστε να εκμεταλλευτούν τους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές χωρίς να χρειάζεται να κρύβονται από την εφορία που αν εντοπίσει φοροδιαφυγή τους καταστρέφει ολοκληρωτικά… Ίσως αυτό να είναι ένα ευφυές σύστημα φορολόγησης στο οποίο ο δειγματοληπτικός έλεγχος να είναι πολύ πιο αποδοτικός αν μάλιστα συνδυάζεται με αυστηρή και γρήγορη στην επιβολή της νομοθεσία κυρώσεων για φοροδιαφυγή).
Συγνώμη και πάλι, (χίλιες φορές, από όσους ξέρουν πραγματικά οικονομικά), αλλά επειδή, όπως τα βάζω κάτω και τα υπολογίζω, με βάση τα παραπάνω, μου προκύπτει ότι:
1. Από το 100% του φορτίου που αναλαμβάνουν όλες οι κατηγορίες πολιτών, μέσω των «μέτρων», μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό (ή και καθόλου) θα καταφέρει τελικά να φτάσει να καταγραφεί ως αύξηση εσόδων στα αδειασμένα κρατικά μας ταμεία.
2. Το έλλειμμα ωστόσο, στο τέλος της χρονιάς θα υπολογίζεται επί χαμηλότερου ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ) εν σχέση με πέρυσι λόγω της ύφεσης στην αγορά που είναι δεδομένη αφού θα είναι σε πραγματικές τιμές μειωμένο το εισόδημα που θα την στηρίζει, οπότε, μήπως τελικά, ως ποσοστό του ΑΕΠ, το έλλειμμα θα αυξηθεί κιόλας αντί να μειωθεί;
3. Οι συνέπειες από το «μάτωμα» (λέξη ΠΑΣΟΚ) των ελλήνων πολιτών θα είναι ολέθριες για την επόμενη χρονιά, 2011, μια και θα τους βρει στεγνούς οικονομικά και την αγορά στραγγιγμένη από χρήμα!
4. Δεν υπάρχει σχεδιασμός του στρατηγικού επόμενου βήματος. Δηλαδή σχεδιασμός για τη δίκαια κατανομή των βαρών και για την εισαγωγή των κατάλληλων «έξυπνων» διαδικασιών και μέσων για τον εντοπισμό και τη δίκαια φορολόγηση όλων των υπόχρεων.
5. Δεν υπάρχει ουδεμία υποκίνηση στην κατεύθυνση της έρμης της «ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ». Δυστυχώς, υπάρχει το ανάποδο!!! Διότι τα «μέτρα» και το «φορολογικό» μαζί λένε απλά το εξής: «Ουαί κι αλίμονο σε όποιον αποτολμήσει να κάνει οποιαδήποτε αναπτυξιακή κίνηση». Θα τον στοχοποιεί η ενέργειά του αυτή (ή και μόνο η έκφραση της πρόθεσης), υποδεικνύοντάς τον, όχι ως επενδυτή, αλλά, ως μια από τις τελευταίες πηγές χρήματος μέσα σε μια στραγγιγμένη αγορά και θα τον εκθέτει σε κίνδυνο φορο-διωγμού.
…το απλό, ταπεινό μου ερώτημα είναι:
Πείτε μου πού – προφανώς - κάνω το μέγιστο λάθος; Γιατί εντάξει οι δικοί μας, μας έχουν συνηθίσει σε αστοχίες, αλλά και οι ευρωπαίοι εταίροι μας εγκρίνουν το σχεδιασμό μας(;;)!!! Άρα το λάθος το έχω εγώ, στο συλλογισμό μου και είναι ένα χονδροειδές – μεγάλο – τερατώδες λάθος που δεν μ’ αφήνει να κοιμηθώ τα βράδια αναλογιζόμενος τι μου επιφυλάσσει… το αύριο!